SQA+
+SQA یا Supplier Quality Assurance Plus مفهومی پیشرفته در مدیریت کیفیت تأمینکنندگان است که در صنعت خودروسازی ایران و جهان به منظور بهبود کیفیت قطعات تأمینشده و اطمینان از انطباق آنها با الزامات کیفی خودروسازان به کار میرود. این سیستم، علاوه بر مدیریت کیفی تأمینکنندگان، به دنبال ایجاد همکاری نزدیکتر و بلندمدت با آنها و بهبود فرآیندهای تولیدی آنهاست.
تصویر تولید شده با هوش مصنوعی
در ادامه، جنبههای مختلف این سیستم توضیح داده میشود:
تعریف SQA+
SQA+ نسخهای توسعه یافته از SQA (تضمین کیفیت تأمینکننده) است که رویکرد جامعتری نسبت به کیفیت محصولات تأمینکننده دارد. در این سیستم:
• کنترل کیفیت قطعات با رویکرد پیشگیرانه انجام میشود.
• همکاری استراتژیک با تأمینکنندگان به جای تعامل صرفاً بصورت نظارتی صورت میگیرد.
• بر بهبود فرآیندهای داخلی تأمینکننده تمرکز میشود.
این رویکرد معمولاً شامل آموزش، نظارت مداوم، ارزیابی دورهای، و برنامهریزی مشترک برای بهبود کیفیت است.
اهمیت SQA+ در صنعت خودروسازی
صنعت خودروسازی ایران برای موفقیت در رقابت بازار، رسیدن به استانداردهای بینالمللی، و نیاز به کاهش هزینهها، به مدیریت دقیق کیفیت تأمینکنندگان نیاز دارد که در این راستا SQA+ میتواند در موارد زیر مؤثر باشد:
• کاهش ریسکهای تولید: شناسایی مشکلات کیفی پیش از ورود قطعات به خطوط تولید. چرا در صورت عدم شناسایی مشکلات کیفی در یک زمینه خاص ممکن است مشکلات عدیده ای در بخش های مختلف محصولات و یا تجهیزات و ماشین آلات تولیدی کارخانه به وجود آید.
• افزایش قابلیت اطمینان خودروها: این به معنی کاهش خرابی و و از بین بردن احتمال مرجوع شدن محصول به دلیل مشکلات کیفی میباشد. هرچه قابلیت اطمینان محصولات خودرویی بالاتر باشد سرجمع هزینههای گارانتی کاهش یافته و رضایت مشتریان بیشتر حاصل میشود.
• انطباق با استانداردهای جهانی: استانداردهای جهانی حوزه خودرو مانند ISO/TS 16949 و IATF 16949 که خود برای افزایش کیفیت محصولات خودرویی تدوین شدهاند به نوعی مرجع و معیار برای نظارت بر خودروسازان و قطعه سازان میباشند. لذا مجموعههای تولیدی برای انجام فعالیت مجاز تولیدی در حوزه خودرو ضروریست استانداردهای جهانی چه در فرآیند های تولید و چه در محصولات تولیدی را پیادهسازی و رعایت نمایند.
عناصر اصلی SQA+
الف) ارزیابی تأمینکنندگان
• بررسی تواناییهای تولیدی و کیفی تأمینکنندگان.
• انجام ممیزیهای کیفیت در محل تأمینکننده.
• ارزیابی بر اساس معیارهایی نظیرPPM (Parts Per Million)، زمان تحویل، و نرخ خرابی.
ب) توسعه تأمینکنندگان
• آموزش و ارتقاء دانش فنی و مدیریتی تأمینکنندگان.
• پیادهسازی بهبود مستمر (Continuous Improvement) در فرآیندها.
• استفاده از ابزارهایی مانند FMEA (تحلیل حالات خرابی) و اثرات آن،SPC (کنترل فرآیند آماری)، و MSA (تجزیه و تحلیل سیستم اندازهگیری).
ج) نظارت بر عملکرد
• پایش مستمر کیفیت قطعات تحویلشده.
• اجرای سیستم امتیازدهی تأمینکنندگان (Supplier Scorecard).
• تشویق و یا جریمه بر اساس عملکرد کیفی.
د) مدیریت زنجیره تأمین
• اطمینان از پایداری تأمین قطعات کلیدی.
• مدیریت ریسکهای مرتبط با تأخیر، مشکلات فنی، و تغییرات در زنجیره تأمین.
چالشهای پیادهسازی SQA+ در ایران
الف) مشکلات ساختاری
• عدم وجود استانداردهای یکسان بین خودروسازان و تأمینکنندگان.
• ضعف در فناوری و تجهیزات تولیدی برخی تأمینکنندگان.
ب) مسائل اقتصادی
• محدودیتهای بودجهای برای توسعه تأمینکنندگان.
• افزایش هزینههای ناشی از تورم و تحریمها.
ج) فرهنگ سازمانی
• مقاومت در برابر تغییر و پیادهسازی سیستمهای جدید.
• عدم آگاهی کافی تأمینکنندگان از الزامات بینالمللی.
مزایای SQA+ برای صنعت خودروسازی ایران
• افزایش کیفیت قطعات و خودروها: این امر باعث افزایش رضایت مشتری و کاهش شکایات میشود.
• بهبود رقابتپذیری در بازارهای جهانی: به دلیل انطباق با استانداردهای بینالمللی.
• کاهش هزینهها: از طریق کاهش نرخ خرابی و بهبود کارایی.
ابزارهای مورد استفاده در SQA+
برخی ابزارهای کلیدی که در این رویکرد به کار میروند عبارتاند از:
• APQP (برنامهریزی پیشرفته کیفیت محصول): برای اطمینان از کیفیت محصول جدید.
• PPAP (تأیید فرآیند تولید قطعات: برای تأیید توانایی تولید قطعات با کیفیت.
• 8D Report برای شناسایی و حل مسائل کیفی.
• Lean Manufacturing: برای کاهش ضایعات و افزایش بهرهوری.
پیادهسازی SQA+ در صنعت خودروسازی ایران میتواند گامی مؤثر در جهت بهبود کیفیت، کاهش هزینهها، و رقابتپذیری در بازارهای داخلی و خارجی باشد. با این حال، موفقیت این سیستم نیازمند تعهد کامل خودروسازان و تأمینکنندگان، سرمایهگذاری در توسعه فناوری و تغییر فرهنگ سازمانی است. شرکت ساخت آوران ماندگار دانا نیز با پیادهسازی بخشهای مرتبط SQA+ در فرآیندهای تولید، انبارش و کنترل کیفیت محصولات خود تلاش مینماید در سطح قابل قبولی از استانداردهای داخلی و خارجی خودروسازی گام بردارد.